پاسخ:

بخاري و مسلم و ديگران به سندهاي خود از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل كرده‏اند كه فرمود: «لايزال هذا الأمر في قريش ما بقي من الناس اثنان»؛ «اين امر خلافت در قريش ثابت است، مادامي كه دو نفر از مردم باقي باشد.» [1]

اين حديث خبر از واقعيتي خارجي مي‏دهد كه واجب است تحقق يابد و وظيفه مسلمين است كه خلافت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را در هر زمان به دست يک نفر شايسته از قريش قرار دهند.

مقصود از «هذاالامر» چيست؟

پاسخ:

همان امري است كه در آيه «اولي الامر» به آن اشاره شده، آنجا که می‌فرماید: «أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الأَمْرِ مِنْكُمْ». [2]

مطابق بيان فخر رازي و ديگر علمای اهل‌سنت، مقصود از «اولي‏الامر» در اين آيه، معصومين هستند. [3] اگرچه خود فخر رازی در تعیین مصادیق معصومین دچار حیرت شده و با بی‌انصافی تمام ، اجماع امت در هر امری را مصداق معصوم دانسته است.

پس بايد در هر زماني امام معصومي از قريش باشد، مادامي كه عمر دنيا به سر نيامده و از مردم روي زمين دو نفر باقي مانده است، و او در اين زمان، غير از حضرت مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) کسی نيست.

به بيان ديگر، مقصود از «الامر» در روايت و آيه، امر زعامت و ولايت و رهبري ظاهري و باطني و هدايت مطلق مردم به حق و حقيقت است، شخصي كه به تمام معنا داراي صفات و خصوصيات پيامبر است تا بتواند امر خلافت و جانشيني او را در تمام شؤونات به جز وحي ادامه دهد، چنين شخصي در هر زمان بايد موجود باشد و در اين زمان كسي جز حضرت مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نيست.

ابن حجر عسقلاني از علمای بزرگ اهل‌سنت، در تایید این سخن، چنین مي‏گويد: نماز خواندن عيسي (علیه السلام) پشت سر مردي از اين امت در آخرالزمان و نزديك به برپايي قيامت، دلالت صحيح بر اين قول دارد كه زمين هيچ گاه از حجتي كه قائم باللَّه است خالي نخواهد بود.[4]

پی‌نوشتها:

[1]. صحيح بخاري، ج 9، ص 78؛ صحيح مسلم، ج 3، ص 1452؛ مسند احمد، ج 2، ص 29.

[2]. سوره نساء، آيه 59.

[3]. تفسير فخر رازي،ج 10، ص 144 ؛طباطبایی، سید محمد حسین، تفسير الميزان، ج 4، ص 401-387.

[4]. عسقلانی، ابن حجر، فتح الباري،ج 6، ص 385.