پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) مجموعه تکامل یافتة فضائل همة انبیا و اولیای الهی در طول تاریخ و درخشانترین کهکشان عالم وجود است که هزاران منظومه و خورشید درخشان فضیلت و کرامت را در خود جای داده است، علم توأم با اخلاق، حکومت همراه با حکمت، عبادت همراه با خدمت به خلق، جهاد توأم با رحمت، عزت همراه با فروتنی، روزآمدی توأم با دوراندیشی و صداقت با مردم در عین پیچیدگیهای سیاسی از ویژگیهای بارز پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است. آن حضرت، جلوة آشکار و مظهر اسمای خداوندی، نمونة انسان کامل و سرآمد تمام پیامبران و ختم رسل است.
احادیث بسیاری از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وجود دارد که به بیان اسامی و ویژگیهای اهل بیت گرامیش میپردازد. هنگامی که میخواهد از کسی صحبت کند که او را همنام خود معرفی میکند [1] میفرماید: «آگاه باشید که هر کس (از پیامبران و امامان) پیش از او، نوید آمدنش را دادهاند، آگاه باشید که او برگزیدة و انتخاب شده خداوند است، آگاه باشید که او آنچه بگوید از پروردگارش میگوید و هشداردهنده به امر ایمان است.[2]» و مردم را به یاری، اطاعت و پیروی از او فرا میخواند. همانی که خداوند متعال تمام معجزات انبیا و اوصیا را به دست مبارکش جاری میسازد. [3] پیامبر رحمت و رأفت دربارة اسامی حضرت مهدی (علیه السلام) بیاناتی دارند که به اجمال به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم:
آنچه که در روایات نبوی به عنوان اسامی، و نسب حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) آمده است با عبارات مختلفی همچون: مردی از عترت من، مردی از اهلبیتم، مردی از فرزندانم، مردی از فرزندان فاطمه (سلام الله علیها)، مردی از امت من؛ و بارها به نام مبارک آن حضرت یعنی «مهدی» اشاره شده است. احادیثی که در ذیل میآید، سند گویایی است مبنی بر این مدعا که مهدی آل محمد (صلی الله علیه و آله) روزی به اذن خداوند ظهور خواهد کرد و جهانی را که مملواز ظلم و ستم است، به جهانی بر مبنای عدل و عدالت و عاری از هر نوع ظلم و ستم و تجاوز تبدیل خواهد نمود:
«همانا زمین پر از ظلم و دشمنی میشود، پس از اهلبیت من و از عترت من فردی میآید، کسی که زمین را پر از قسط و عدل میکند همانگونه که از ظلم و جور پر شده است.» [4]
«در آخرالزمان کسی میآید، مردی از ذرّیهام، اسم او همانند اسم من و کنیهاش، کنیة من است. زمین را پر از عدل میکند آنگونه که از ظلم پر شده است.»[5]
«مهدی حق و حقیقت است، او از فرزندان فاطمه (سلام الله علیها) است.» [6]
«یک روز از دنیا باقی نمیماند، مگر آنکه خداوند آن روز را طولانی کند تا مردی از اهلبیت من بیاید. در حالیکه ملائکه او را در بر گرفتهاند، اسلام را نمایان خواهد کرد.» [7]
«مردی از امت من میآید، اسم او همانند اسم من است و اخلاق او همچون اخلاق من است. زمین را پس از اینکه از ظلم و ستم پر شده است، پر از عدل و قسط میکند» [8]
«مهدی، جوانی است از ما اهلبیت.» [9]
«مهدی، مردی از ذرّیه من است، صورتش همانند ماه تابان است، ... زمین را پر از عدل میکند همانگونه که پر از ظلم است، اهل آسمان و زمین و پرندگان در آسمان از خلافت او راضی میشوند.» [10]
«در آخرالزمان مردی از عترت من بپا میخیرد، وی جوان است، صورتی زیبا و نیکو دارد، پیشانی فراخ و بینی کشیده، زمین را پس از ظلم و جور، پر از قسط و عدل میسازد ... .» [11]
• معرفی امام مهدی از سوی پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله) به حضرت فاطمه (سلام الله علیها)
آن هنگام که پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) مریض بود، بر او وارد شدم. فاطمه (سلام الله علیها) کنار بستر ایشان نشسته بود، فاطمه گریست، آنگونه که صدای گریهاش بلند شد، رسولالله (صلی الله علیه و آله) رو به سوی فاطمه نمود و فرمود: عزیزم فاطمه! چه چیزی باعث گریاندن تو شده است؟ فاطمه گفت: از دوران پس از شما میترسم. آن حضرت فرمود: عزیزم! مگر نمیدانی که خداوند عزّوجل [اهل] زمین را آگاه ساخت و از آن، پدرت را به رسالتش برگزید. سپس دوباره زمین را آگاه ساخت و از آن همسرت را انتخاب کرد و بر من وحی نمود تا تو را به همسری او درآورم. ای فاطمه! خداوند به ما اهلبیت هفت ویژگی عطا کرده است که به هیچ کسی قبل از ما عطا نکرده است و به کسی بعد از ما هم عطا نخواهد فرمود:
من آخرین پیامبران و مکرمترین آنها در نزد خداوند هستم. و دوستدارترین آنها نسبت به خداوندم و نیز پدر تو هستم، جانشین من بهترین برگزیدگان و دوستدارترین آنها نزد خدا است که همسر توست، و شهید ما که برترین شهیدان است و دوستدارترین آنها نزد خدا است عموی تو، حمزة پسر عبدالمطلب است که او عموی پدرت و عموی همسرت است و آن کسی که دو بال سبز دارد و در بهشت با ملائکه به هر طرف که خواسته باشد پرواز میکند از ماست، و او پسرعموی پدرت و برادر همسرت است، دو سرور و آقای این امت از مایند و آن دو پسران تو هستند. [امام] حسن و [امام] حسین که هر دو آقایان اهل بهشتند و قسم به کسی که مرا برانگیخته است، پدر آن دو بهتر از آنان است، ای فاطمه! قسم به کسی که مرا به حق مبعوث کرده است، مهدی این امت از آن اوست. همانا آن زمان که هرج و مرج تمام دنیا را در بر گیرد و فتنهها آشکار گردند، راهها مسدود شوند [ناامن گردند]. هیچ کسی به کوچکتر از خود رحم نکند و کسی بزرگتر از خود را محترم نشمارد در این هنگام خداوند عزوجل از آن دو کسی را مبعوث میکند تا زندانهای ضلالت و قلبهای مکدّر را بگشاید. آنگونه در آخرالزمان برای این به پا میخیرد که من در اول امر، این کار را کردم. دنیا را پر از عدل و داد میکند پس از اینکه از جور و ستم پر شده باشد. ای فاطمه، ناراحت نباش و گریه مکن. چرا که خداوند متعال به خاطر تو میبخشاید و بر تو نسبت به من رئوفتر و مهربانتر است و این، به خاطر مقام تو در نزد من است و جایگاهی که تو در قلب من داری و خداوند تو را به همسری کسی درآورد که شریفترین اهلبیت است و بالاترین منصب و جایگاه را دارد، بخشایندهترین افراد به مردم، باعدالتترین مردم و هوشیارترین آنهاست و از خداوند خواستهام اولین کسی از اهلبیتم باشی که به من ملحق میشوی. [12]
پینوشتها:
[1]. ر.ک: صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الاثر.
[2]. صافی گلپایگانی، همان، ج1.
[3]. همان.
[4]. کشف الغمه، ج 3، ص 261. صافی گلپایگانی، منتخبالاثر، ص 154.
[5]. حر عاملی، اثباتالهداة ، ج 3، ص 606. صافی گلپایگانی، همان، ص182.
[6]. مجلسی، بحارالانوار، ج 51، ص 75. حلیةالابرار، ج 2، ص 694.
[7]. کنزالعمال، ج 14، ص 269.
[8]. عقدالدّرر، ص 31؛ کنزالعمال، ج 14، ص 273.
[9]. برهانالمتّقی، ص 98؛ کنزالعمال، ج 14، ص 585.
[10]. کنزالعمال، ج 14، ص 264؛ ینابیعالمودة، ص 188.
[11]. عقدالدّرر، ص 39.
[12]. سلیمان حنفی قندوزی، ینابیعالمودة، ص 223؛ مجلسی، همان، ج 36، ص 307.
نویسنده:رضا عباسپور- ماهنامه موعود