گر چه برخي از علماي اهل سنّت تنها به ولادت فرزندي به نام مهدي از امام حسن عسكري (علیه السلام) اشاره كرده‏اند و حيات او تا اين زمان و منجي و موعود بودن او را به شيعه نسبت مي‏دهند، ولي برخي از آنان تصريح به زنده بودن او تاكنون و نيز موعود و منجي بودن او دارند كه مي‏توان از ميان آنها به افراد ذيل اشاره نمود:

1 - محمّد بن يوسف گنجي شافعي (متوفاي 658ه' ق) مي‏گويد: ابو محمّد حسن عسكري ازخود فرزندي به جاي ‏گذاشت كه همان امام منتظر است. [1]

2 - عبدالوهاب شعراني حنفي مي‏گويد: در آخرالزمان اميد به خروج مهدي است. او از اولاد امام حسن عسكري است. ولادت او نيمه شعبان سال 255 هجري اتفاق افتاد. تا به حال زنده است تا با حضرت عيسي اجتماع كند. عمرش تا اين زمان 706 سال است. اين چنين شيخ حسن عراقي به من خبر داد. [2]

3 - نورالدين عبدالرحمن جامي حنفي؛ بعد از بيان تاريخ ولادت حضرت مهدي مي‏گويد: او كسي است كه زمين را پر از عدل وداد خواهد كرد. [3]

4 - قاضي بهلول بهجت افندي مي‏گويد: ولادت امام دوازدهم در پانزدهم ماه شعبان سال 255 هجري بود و اسم مادرش نرجس است. براي او دو غيبت است، يكي صغری و ديگري كبری. هر گاه خداوند به او اذن دهد، ظهور كرده، آن گاه زمين را پر از عدل و داد خواهد كرد. [4]

5 - صدر الدين حمويني؛ در ذيل حديثي كه او از پيامبر نقل كرده آمده است، می‌گوید: ...همانا دوازدهمين از فرزندانم غيبت مي‏كند... تا اينكه خداوند متعال به او اذن خروج مي‏دهد. [5]

6 - شيخ فريدالدين عطار نيشابوري؛ در قصيده‏اي مي‏گويد:

صد هزاران اوليا روي زمين

از خدا خواهند مهدي را يقين

يا الهي مهدي‏ام از غيب آر

تا جهان عدل گردد آشكار [6]

7 - جلال الدين رومي نيز در قصيده‏اي مي‏گويد:

اي سرور مردان علي! مستان سلامت مي‏كنند

وي صفدر مردان علي! مردان سلامت مي‏كنند

تا اينكه بدين جا مي‏رسد:

با مير دين هادي بگو با عسكري مهدي بگو

با آن ولي مهدي بگو: مستان سلامت مي‏كنند [7]

8 - صدرالدين قونوي؛ هنگام وفات در وصيّت خود به شاگردانش مي‏گويد:...هفتاد هزار بار ذكر لااله‏الااللَّه را در شب اوّل مرگم با حضور قلب بگوييد و سلام مرا نيز به حضرت مهدي برسانيد. [8]

9 - احمد بن يوسف ابوالعباس قرماني حنفي؛ مي‏گويد: محمّد حجّت، خلف صالح، عمرش هنگام وفات پدرش پنج سال بود. خداوند در آن سنّ به او حكمت آموخت، همان‌گونه كه در كودكي به حضرت يحيي آموخت... علما اتفاق دارند بر اينكه مهدي همان قائم در آخرالزمان است... . [9]

منابع:

[1]. كفاية الطالب، ص 312.

[2]. اليواقيت والجواهر، ج 2، ص 127.

[3]. شواهد النبوه، ص 404.

[4]. المحاكمة في تاريخ آل محمد، ص 246.

[5]. فرائد السطمين، ج 2، ص 132.

[6]. سلیمان قندوزی، ينابيع الموده، ج 3، ص 351 و 350.

[7]. همان، ج 3، ص 351.

[8]. همان، ص 341 و 340.

[9]. اخبار الدول وآثار الأول، ج 1، ص 353.

از آنجا که اعتقاد به اصل ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بر اساس روایات متواتری که از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه اهل بیت (علیهم السلام)، نقل شده، اصلی قطعی و مورد قبول همه مذاهب اسلامی است، لذا علاوه بر علمای شیعه برخی علمای اهل سنت نیز به تالیف آثار و کتبی پیرامون مهدویت پرداخته‌اند که به عنوان نمونه به چند مورد از آنها اشاره می‌نماییم

1. عباد بن یعقوب رواجنی، متوفای (250 ق) صاحب کتاب اخبار المهدی.

2. ابوبکربن ابی خیثمه، متوفای ( 279ق). سهیلی می‌گوید: احادیث وارد در امر مهدی بسیار است و ابوبکربن ابی خیثمه آن را در کتابی جمع نموده است.

3. ابوالحسین احمد بن جعفر منادی متوفای ( 336ق) ابن حجر در شرح احادیث دوازده خلیفه، به نقل از ابی الجوزی در کتاب کشف المشکل می‌گوید: ابن المنادی این مطلب را در کتابی که درباره حضرت مهدی نوشته آورده است.

4. ابو نعیم احمد بن عبدالله اصفهانی، متوفای (430 ق) صاحب کتاب گرانسنگ کتاب المهدی.

5. محمد بن یوسف گنجی شافعی متوفای (658ق) صاحب کتاب البیان باخبار صاحب الزمان.

6. یوسف بن یحیی سلمی شافعی متوفای ( 685ق) صاحب کتاب عقد الدرر فی اخبار المهدی المنتظر.

7. ابن قیم جوزیه، (متوفای 751ق) صاحب کتاب المهدی.

8. ابن کثیر قرشی، (متوفای 774 ق) صاحب کتاب مستقل در احادیث حضرت مهدی.

9. شمس الدین محمد بن عبدالرحم سخاوی، (متوفای 902 ق) صاحب کتاب ارتقاء الغرف.

10. جلال الدین سیوطی، (متوفای 911ق) صاحب کتاب العرف الوردی من اخبار المهدی.

11. ابن کمال پاشا حنفی، (متوفای 94 ق) صاحب کتاب تلخیص البیان فی علامات مهدی آخر الزمان.

12. محمد بن طولون دمشقی، (متوفای 953ق) صاحب کتاب المهدی الی ماورد فی المهدی.

13. احمد بن حجر هیثمی مکی، (متوفای 974ق) صاحب کتاب القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر.

14. علی بن حسام الدین متقی هندی، (متوفای 975ق) صاحب کتاب البرهان فی علامات آخر الزمان.

15. ملا علی بن سلطان قاری حنفی، (متوفای 1014ق) صاحب کتاب المهدی من آل الرسول.

16. مرعی بن یوسف کرمی مقدسی حنبلی، (متوفای 1033ق) صاحب کتاب فرائد الفکر فی الامام المهدی المنتظر.

17. محمد بن اسماعیل امیر صنعانی، (متوفای 1182ق) صدیق حسن خان می‌گوید: سید علامه، بدرالملة، منیر محمد بن اسماعیل امیر صنعانی یمانی؛ او احادیثی را که دلالت بر خروج مهدی دارد در مجموعه‌ای جمع کرده؛ آن مهدی که از آل محمد است و در آخرالزمان ظهور خواهد نمود.

18. قاضی محمد بن علی شوکانی، (متوفای 1250ق)، صاحب کتاب التوضیح فی تواتر ما جاء فی المهدی المنتظر و الدجال و المسیح.

19. شهاب الدین احمد بن احمد بن اسماعیل حلوانی شافعی، (متوفای 1308ق) صاحب کتاب القطر الشهدی فی اوصاف المهدی.

20. محمد بن محمد بن احمد الحسینی البلیسی، صاحب کتاب العطر الوردی فی شرح القطر الشهدی فی اوصاف المهدی.

21.  ابو العلاء ادریس بن محمد بن ادریس حسینی عراقی، صاحب کتاب تالیف فی المهدی.

22. شیخ مصطفی البکری، صاحب کتاب الهدایة الندیة للأمة المهدیة.

23. محمد بن عبدالعزیز بن مانع، صاحب کتاب تحدیق النظر فی اخبار الامام المنتظر.

24. شیخ ولایت الله صادقپوری هندی، صاحب کتاب الاربعین فی اخبار المهدیین.

25. حنیف الدین عبدالرحمن المرشدی، صاحب کتاب تلخیص البیان فی علامات مهدی آخرالزمان.

26. رشید راشد تاذفی حلبی، صاحب کتاب تنویر الرجال فی ظهور المهدی و الدجال.

27. احمد بن محمد بن صدیق، صاحب کتاب ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون.

28. عبدالمحسن بن حمد العباد، نائب رئیس دانشگاه اسلامی در مدینه منوره، صاحب کتاب عقیدة اهل السنة و الاثر فی المهدی المنتظر.

او در کتاب خود می‌نویسد:

کما اعتنی علماء هذه الامة بجمیع الاحادیث الواردة عن نبیبهم تالیفاً و شرحاً کان لاحادیث المتعلقة بامر المهدی قسطها الکبیر من هذه العنایة، فمنهم من ادرجها ضمن المولفات العامة، کما فی السنن و المسانید و غیرها ومنهم من افردها بالتالیف... کل ذلک حصل منهم - رحمهم الله و جزاهم خیراً- حمایة لهذا الدین و قیاما بما یجب من النصح للمسلمین.

همان‌گونه که علمای این امت برجمع احادیث وارده از پیامبرشان و تالیف و شرح آنها اهمیت فراوانی داده‌اند، احادیث متعلق به امر مهدی نیز قسمت بسیاری از این مولفات را در بر گرفته است. لذا عده‌ای از علما این احادیث را ضمن تالیفات عمومی خود، همانند سنن و مسانید و غیر اینها آورده‌اند، و عده‌ای دیگر نیز برای احادیث مهدی، تالیفی مستقل انجام داده‌اند. تمام این کار ها - خداوند آنها را رحمت کند و جزای خیر دهد- به جهت حمایت از این دین و قیام و عمل به تکلیف واجب نصیحت و ارشاد مسلمانان بوده است.

روایاتی که درباره ظهور حضرت مهدی (علیه السلام)، در منابع اهل‌سنت وارد شده به قدری ثابت و متقن است که علمای اهل‌سنت را وادار به پذیرفتن آن احادیث و اقرار به صحت و تواتر  برخی از آنها نموده است تا جایی کهذابن حجر عسقلانی متوفای 852هـ.ق که از بزرگترین و متعصب‌ترین علمی اهل‌سنت است، درباره روایتی که توصیف یکی از وقایع زمان ظهور امام مهدی (علیه السلام)، را می‌کند، تصریح به تواتر نموده است.

إبن حجر عسقلاني می‌گوید: «تواترت الأخبار بأن المهدي من هذه الأمة و أن عيسي يصلي خلفه.» [1]

روايات متواتري وجود دارد كه امام مهدي (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، از امت اسلامي است و حضرت عيسي (عليه السلام) هم پشت سر او نماز مي‌خواند.

همچنین سيوطي متوفای 911هـ.ق  نیز مانند همین مطلب را نقل کرده و می‌گوید: «هذا من أعجب العجب، فإن صلاة عيسي خلف المهدي ثابتة في عدة أحاديث صحيحة بإخبار الرسول صلي الله عليه و سلم.» [2]

اين از  أعجب عجائب است. نماز خواندن عيسي پشت سر مهدي، در تعدادي از أحاديث صحيحه كه پيامبر (صلي الله عليه وآله) خبر داده، ثابت شده است.

از طرفی بحث منجی و مهدویت به قدری در بین اهل‌سنت، ضروری و قابل توجه است که  برخي از علماي ایشان، ايمان به خروج حضرت مهدي‏ (عليه السلام) را واجب دانسته و برخي ديگر منکر آن را کافر به حساب آورده‏اند:احمد بن محمّد بن صديق متوفای 1380 هـ.ق مي‏گويد:

 «الإيمان بِخُروجِه واجب و اعتقاد ظهوره تصديقاً لخبر الرسول مُحتم»

«ايمان به خروج مهدي واجب، و اعتقاد به ظهور او به جهت تصديق پيامبر (صلي الله عليه وآله)، حتمي و ثابت است...». [3]

تا جايي  كه فقيه شافعي ابن حجر تصريح کرده که انکار مهدي اگر موجب انکار سنت از اصل و اساس گردد، سبب کفر مي‏شود و هر کس چنين کند، قتلش واجب است و اگر انکار، تنها به جهت عناد و دشمني با ائمه اسلام است نه سنت، لازم است که او را تعزير آشکار و اهانت نمود تا دست از اين کار بردارد...».[4]

منابع:

[1]. فتح الباري في شرح صحيح البخاري لإبن حجر العسقلاني، ج 6، ص 358

[2]. الحاوي للفتاوي للسيوطي، ج 2، ص 167

[3]. الحاوي للفتاوي للسيوطي، ج 2، ص 167

[4]. البرهان، ص 178