رجعت در لغت به معناي بازگشت است و در اصطلاح يعني بازگشت به دنيا پس از مرگ پيش از روز رستاخيز. خداوند در قرآن ميفرمايد: «و يوم نحشر من کل أمة فوجا ممن يکذب بآياتنا فهم يوزعون» [1]
روزي که بر گردانيم به دنيا از هر امتي گروهي را که آيات ما را تکذيب ميکردند، پس آنها باز داشته ميشوند (به جهت مجازات شدن زير نظر قرار ميگيرند).
با دقت در اين آيه که ميفرمايد: «گروهي را زنده ميکنيم»، معلوم ميشود که منظور بازگرداندن گروهي در «رجعت» است و الا در قيامت همه انسانها زنده ميشوند. بنابراين «رجعت» يعني بازگشت به دنيا پس از مرگ و پيش از روز رستاخيز که يکي از عقايد شيعه است.
شيخ صدوق (رحمه الله علیه) گويد: «رجعت اختصاص به کساني دارد که کافر محض يا مؤمن محض باشند و بين اين دو دسته کسي رجعت نميکند.» [2]
لازم به تذکر است که تعدادي از مؤمنين و کافرين به دنيا رجعت ميکنند؛ آن هم با همان بدن و روح قبلي و اين که چه کساني از کفار بر نميگردند، علامه مجلسي (رحمه الله علیه) در جلد 13 بحارالانوار صفحه 198 حديثي در اين باره آورده و آيه ذيل را درباره رجعت تفسير کرده است:
«حرام علي قرية أهلکناها أنهم لا يرجعون» [3]
حرام است شهري را که ويران کردهايم که ديگر برگردند
يعني افرادي که با عذاب نابود شدند، در رجعت کسي از آنها بر نميگردد. در مورد علت بازگشت برخي مؤمنان و کافران بايد گفت، بازگشت مؤمنان جهت تکامل بيشتر و رسيدن به بعضي از وعدههاي الهي در دنيا و... است و بازگشت کافران نيز جهت دنيوي و چشيدن ذلت و خواري و در حقيقت جهت شاد شدن دل مؤمنان ميباشد.
پينوشتها:
[1]. سوره نمل، آیه 83
[2]. ر.ک به کتاب «مسائل مروية»
[3]. سوره انبياء، آیه 95.
منبع: کتاب موعود امم