امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، شباهت‌های بسیاری با انبیای گذشته دارند، در اینجا، به بیان شباهت‌های آن حضرت با حضرت دانیال (علیه السلام) می‌پردازیم.

حضرت دانيال (عليه السلام) از بني‌اسرائيل مدتي غايب بود و در چاهي بزرگ او را با شيري درنده زنداني كرده بودند تا آن شير او را طعمه خود سازد، پس خداوند تعالي او را حفظ كرد و به يكي از پيغمبران بني‌اسرائيل دستور داد كه غذا و آبش را ببرد و به دلیل غیبت او، گرفتاري پيروانش شدت یافت.

حضرت قائم (عليه السلام) نیز از نظر ما غايب مانده و با غيبتش گرفتاري ما بسيار شده است. دشمنان آن حضرت قصد كشتنش را داشتند ولي خداوند آن حضرت را به وسیله غیبت، حفظ و حراست فرمود.

امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، شباهت‌های بسیاری با انبیای گذشته دارند، در اینجا، به بیان شباهت‌های آن حضرت با حضرت خضر (علیه السلام) می‌پردازیم.

1- خضر (عليه السلام)، خداوند عمرش را طولاني نموده و اين موضوع نزد شيعه و سني مسلم است و روايات بسياري بر آن دلالت دارد. از جمله:

در بحارالانوار به نقل از مناقب از داوود رقي روايت شده كه گفت: دو تن از برادرانم به قصد زيارت مسافرت كردند، يكي از آن دو از شدت تشنگي بي‌تاب شد به طوري كه از الاغ خود به زمين افتاد و ديگري نيز دچار زحمت گرديد ولي از جاي برخاست و نماز خواند و به درگاه خدا و پيغمبر و اميرالمومنين و امامان (عليهم السلام) استغاثه كرد و يک يک آنها را نام برد تا به نام جعفر بن محمد (صلي الله عليه و آله) رسيد و شروع به التماس كردن و صدا زدن آن حضرت کرد. ناگاه مردي را ديد که به بالينش ايستاده و مي‌گويد: جريان تو چيست؟ ماجراي خود را برايش بازگو كرد. آن مرد، قطعه چوبي به او داد و گفت: اين را بين دو لب او (دوست از حال رفته) بگذار. همين كار را كرد؛ ناگهان ديد او چشمش را گشود و برخاست و نشست و اصلاً تشنگي احساس نمي‌كند. رفتند تا قبر مطهر را زيارت كردند. چون به سوي كوفه مراجعت كردند، آن كسي كه دعا كرده بود به مدينه سفر كرد و بر امام صادق (عليه السلام) وارد شد؛ آن حضرت فرمود: بنشين. حال برادرت چگونه است؟ آن چوب كجاست؟ عرض كرد: اي آقاي من، وقتي برادرم به آن حال افتاد، خيلي غمناک شدم و هنگامي كه خداوند روح او را باز گرداند از خوشحالي چوب را فراموش كردم. حضرت صادق (عليه السلام) فرمود: ساعتي كه تو در غم برادرت فرو رفتي، برادرم خضر نزد من آمد. به دست او براي تو قطعه چوبي از درخت طوبي فرستادم. سپس آن حضرت به خادم خود رو كرد و گفت: برو آن عطردان را بياور. خادم رفت و آن را آورد، حضرت آن را گشود و همان قطعه چوب را بيرون آورد و به آن شخص نشان داد تا آن را شناخت. سپس دوباره آن را به جاي خود بازگرداند. [1].

حضرت قائم (عليه السلام) نيز خداوند عمرش را طولاني قرار داده، بلكه از بعضي روايات استفاده مي‌شود كه حكمت اينكه عمر خضر طولاني شده، اين است كه دليلي بر طول عمر قائم (عليه السلام) باشد.

شيخ صدوق قدس سره در كتاب كمال الدين در حديثي طولاني از حضرت امام صادق (عليه السلام) نقل كرده كه آن حضرت فرمود:

«بنده صالح، خضر (عليه السلام) را خداوند عمر طولاني عنايت فرمود نه به خاطر نبوتي كه برايش تقدير كرده باشد يا كتابي كه بر او نازل فرمايد و نه آييني كه شرايع ديگر را نسخ نمايد و نه براي امامتي كه بندگان خود را به اقتداي به او ملزم سازد و نه اطاعتي كه بر او فرض فرمايد؛ بلكه چون در علم خداوند تبارک و تعالي  گذشته بود كه عمر قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف) در دوران غيبت طولاني خواهد شد، تا آنجا كه بندگان او باور نكنند و آن عمر طولاني را انكار نمايند؛ خداوند عمر بنده صالح (خضر) را بدون سبب طولاني ساخت مگر به علت استدلال به وسيله آن بر عمر قائم (عليه السلام) و تا اينكه دليل و برهان معاندين را قطع نمايد كه مردم را بر خداوند حجتي نباشد».[2]

همچنین در كتاب كمال الدين از امام رضا (عليه السلام) روايت شده كه فرمود: «خضر (عليه السلام) از آب حيات آشاميده پس او زنده است و نمي‌ميرد تا در صور دميده شود و البته او نزد ما مي‌آيد و بر ما سلام مي‌كند، صدايش شنيده مي‌شود ولي خودش ديده نمي‌گردد و او هر جا كه نامش به ميان آيد حاضر مي‌شود، پس هر كه از شما او را ياد كرد بر او سلام كند، او هر سال در مراسم حج حاضر است، تمام مناسک را انجام مي‌دهد و در عرفه وقوف دارد، پس بر دعاي مومنين، آمين مي‌گويد و خداوند وحشت قائم ما را در هنگام غيبتش به وسيله او به انس مبدل مي‌سازد و تنهائيش را به او بر طرف مي‌نمايد. [3]

2- نام خضر (عليه السلام) بليا است و بعضي اسم‌هاي ديگري گفته‌اند. علت اينكه خضر ناميده شده ـ چنانكه از شيخ صدوق آمده ـ اين است كه بر چوب خشكي نمي‌نشست مگر اينكه سبز مي‌شد و نيز گفته شده كه هرگاه نماز می‌گذارد، اطرافش سبز مي‌شد. [4] و گفته‌اند براي اينكه او در سرزمين سفيدي بود كه به يكباره تكان خورد و از پي او سبز شد.

در نجم الثاقب روايت كرده كه حضرت قائم  به هر سرزميني كه بگذرد، سبز و پرگياه مي‌شود و آب از آنجا مي‌جوشد و چون از آنجا برود، آب فرو مي‌رود و زمين به حال خود بر مي‌گردد.[5]

3- خضر (عليه السلام) مامور به علم باطن بود. چنانكه به موسي (عليه السلام) گفت: «انک لن تستطيع معي صبرا. و كيف تصبر علي ما لم تحط به خبرا»، همانا تو هرگز همراه من صبر نتواني كرد و چگونه صبر نمائي بر آنچه نسبت به آن علم و احاطه ندراي؟

حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف) نيز مامور به علم باطن است.

4- خضر (عليه السلام) وجه كارهايش آشكار نشد مگر بعد از آن كه خودش فاش كرد.

حضرت قائم (عليه السلام) نيز وجه غيبتش آن طور كه بايد مكشوف نمي‌شود مگر بعد از ظهور،

5- خضر (عليه السلام) هر سال در مراسم حج شركت مي‌كند و تمام مناسک را انجام مي‌دهد .

حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف) نيز هر سال در مراسم حج شركت مي‌كند و مناسکش را به جاي مي‌آورد.

پي‌نوشت‌ها:

[1]. مجلسی، بحار الانوار، 47/138

[2]. ابن بابویه، كمال الدين، 2 / 357

[3]. ابن بابویه، كمال الدين، 2 / 390

[4]. ابن بابویه، كمال الدين، 2 / 391

[5]. نجم الثاقب، 84 .

امام زمان (عجل الله نعالی فرجه الشریف)، شباهت‌های بسیاری با انبیای گذشته دارند، در اینجا، به بیان شباهت‌های آن حضرت با حضرت آصف (علیه السلام) می‌پردازیم.

1- حضرت آصف (عليه السلام) علمي از كتاب را داشت.

حضرت قائم (عليه السلام) نیز علوم كتاب نزدش هست .

2- خداوند آصف را مدتي طولاني از قومش غايب كرد، چنانكه در کتاب كمال الدين شیخ صدوق، مروي است .

خداوند متعال حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف)،  را نیز مدتي طولاني از نظرها غايب ساخته است.

3- با غیبت آصف، ابتلا و گرفتاري بني‌اسرائيل سخت و شديد شد .

با غيبت حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف)، نیز  گرفتاري و ابتلاي مومنين شدت يافته است.

امام زمان (عجل الله نعالی فرجه الشریف)، شباهت‌های بسیاری با انبیای گذشته دارند، در اینجا، به بیان شباهت‌های آن حضرت با حضرت آدم (علیه السلام) می‌پردازیم.

خداوند آدم را خليفه خود در تمام زمين قرار داد و او را وارث آن ساخت و چنين فرمود: « اني جاعل في الارض خليفه» [1] ، همانا من در زمين جانشيني قرار مي‌دهم.

خداوند حضرت حجت (عليه السلام) را نيز وارث زمين و خليفه خود در زمين قرار خواهد داد، چنانكه از حضرت ابي عبدالله الصادق (عليه السلام) مروي است كه در تفسير آيه: «وعد الله الذين امنوا منكم و عملو الصالحت ليستخلفنهم في الارض» [2]، فرمود: او قائم و اصحابش مي‌باشند و هنگام ظهورش در مكه در حالي كه دست بر صورت مي‌كشد، مي‌گويد: « الحمد لله الذي صدقنا وعده و اورثنا الارض ...» [3]؛ سپاس خداوندي كه وعده‌اش را درباره ما راست گردانيد و زمين را به ميراث ما در آورد.

در حديث مفصلی آمده كه: حضرت مهدی، خروج مي‌كند در حالي كه ابري بالاي سرش سايه افكنده و در آن منادي چنین ندا مي‌كند: اين مهدي خليفه خداست، از او پيروي كنيد.

گريه آدم (عليه السلام)

از پيامبراکرم (صلي الله عليه و آله) آمده كه فرمود: آدم (عليه السلام) آنقدر بر فراق بهشت گريست تا اينكه اشک از دو گونه‌اش مانند آبراه جاري شد. [4]

از امام صادق (عليه السلام) نقل شده كه آيه‌ای نازل شده كه بر اساس آن خداوند تمام اسمها را به آدم تعليم فرمود. [5]

و اما قائم عجل الله فرجه؛ خداوند آنچه به آدم آموخت به او نيز آموخته و اضافه بر آن هم مطالب ديگري آموخته است، چه اينكه آدم بيست و پنج حرف از اسم اعظم را آموخته بود ـ چنانچه در حديث آمده ـ و پيغمبر اكرم (صلي الله عليه و آله) هفتاد و دو حرف از آن را آموخت و تمام اموري كه خداوند متعال به پيامبرش داده، به اوصياي آن حضرت تا حضرت قائم نيز داده است.

در خبر صحيحي ثقه الاسلام كليني از حضرت امام صادق (عليه السلام) روایت کرده كه آن حضرت، فرمود: آن علمي كه بر آدم (عليه السلام) نازل شد، ديگر برداشته نشد و هيچ عالمي نیست مگر اينكه علمش را به ارث گذاشته است، زمين بدون عالم باقي نمي‌ماند. [6]

آدم (عليه السلام) زمين را با عبادت خدا زنده كرد، پس از آنكه جنيان با كفر و طغيانشان آن را ميرانده بودند.

قائم (عليه السلام) نيز زمين را با دين خدا و عبادت و عدالت و برپايي حدودش زنده خواهد كرد، بعد از مردن آن به كفر و معصيت اهل زمين.

در بحارالانوار از حضرت ابوجعفر باقر (عليه السلام) درباره آيه: «یحي الارض بعد موتها» [7]، زمين  را پس از مرگ آن زنده مي‌سازد، آمده كه فرمود: خداوند عزوجل به وسيله قائم (عليه السلام ) زمين را بعد از مرگش زنده گرداند و منظور از مرگ آ، كفر اهل آن مي‌باشد كه كافر در حقيقت مرده است. [8]

در وسائل الشیعه درباره آيه: «يحيي الارض بعد موتها» آمده كه حضرت ابو ابراهيم موسي بن جعفر (عليه السلام) فرمود: خداوند متعال، زمین را به وسيله باران احيا نمي‌كند، بلكه خداوند مرداني بر مي‌انگيزد كه عدالت را زنده مي‌كنند و زمين به خاطر احياي عدالت زنده مي‌شود و به درستي كه اگر يک حد در زمين  بر پا شود، سودمندتر از چهل روز باران است. [9]

پي‌نوشتها:

[1]. سوره بقره، آيه 30

[2]. سوره نور، آيه 55

[3]. تفسير البرهان، 3/146 سوره زمر، 74

[4]. بحار الانوار، مجلسی، 11/204

[5]. بحار الانوار، مجلسی، 101/320

[6]. كافي، کلینی، 1 / 223

[7]. سوره روم، آيه 19

[8]. بحار الانوار، مجلسی، 51/54

[9]. وسائل الشيعه، حر عاملی، 18/308