در این سوره پنج آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که در ادامه به بیان آنها می‌پردازیم.
«شهدالله انه لا اله الا هو و الملئكة و اولو العلم قائما بالقسط لا اله الا هو العزيز الحكيم* إن الدين عند الله الاسلام». [1]
«خداوند شهادت داد، كه خدايي جز او نيست كه قائم به عدل است و ملائكه و دانشوران نيز گواهى داده‌اند، خدايي جز آن خداي عزيز و حكيم نيست. همانا دين نزد خدا اسلام است.»
محمد بن عثمان سمرى (ثائب خاص حضرت حجت) مي‌گويد:
چون حضرت مهدي (عجل الله تعالي فرجه الشریف) متولد شد، نورى از بالاي سر او تابيد و سر به آسمان كشيد، سپس آن جناب به سجده افتاد و سر بلند نمود و اين آيه را خواند: «شهد الله انه لا اله» تا آخر آيه. [2]
«و له اسلم من في السموات و الارض طوعا و كرها و اليه يرجعون». [3]
«تمام كساني كه در آسمان‌ها و زمين هستند، از روي اختيار يا از روي اجبار در برابر (فرمان) او تسليمند و به سوي او باز مي‌گردند.»
رفاعه بن موسي مي‌گويد: از امام جعفر صادق (عليه السلام) شنيدم كه فرمود: در زمان ظهور قائم آل محمد (عجل الله تعالي فرجه الشریف) زميني باقي نمي‌ماند مگر آن كه در آن به شهادت ندا مي‌شنوند. [4]
«و تلک الايام نداولها بين الناس.» [5]
«و ما اين روزها (پيروزي و شكست) را در ميان مردم مي‌گردانيم (كه اين خاصيت زندگي جهان است).»
امام صادق (عليه السلام) ذیل این آیه، فرمودند: از زمان خلقت آدم، دولتي از خدا و دولتي از شيطان بوده پس در اين زمان، دولت خدا كجا است؟ آري صاحب دولت خدا فقط قائم آل محمد (عجل الله تعالي فرجه الشریف) است. [6]
«و ليمحص الله الذين آمنوا و يمحق الكافرين.» [7]
«و تا خداوند افراد با ايمان را خالص گرداند و ورزيده شوند و كافران را تدريجا نابود سازد.»
ابن عباس مي‌گويد: پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله) فرمود: همانا علي، وصي من است و قائم منتظر مهدي از فرزندانش مي‌باشد كه زمين را پر از عدل و داد مي‌كند، پس از آن كه از جور و ستم پر شده باشد، سوگند به آن كس كه مرا به حق، بشير و نذير برانگيخت، كساني كه ثابت قدم بمانند محققاً از كبريت احمر عزيزتر و گران بهاترند، جابر بن عبدالله برخاست و عرض كرد: اي رسول خدا، آيا براي قائم از فرزندان شما غيبتي باشد؟ فرمود: آري. سپس اين آيه را تلاوت نمود: «و ليمحص الله الذين آمنوا» تا آخر آيه. [8]
«يا ايها الذين آمنوا اصبروا و صابروا و رابطوا و اتقو الله لعلكم تفلحون.» [9]
«اي كساني كه ايمان آورده‌ايد (در برابر مشكلات و هوسها) استقامت كنيد و در برابر دشمنان (نيز) استقامت نماييد و از مرزهاي خود مراقبت به عمل آوريد و تقوي الهي پيشه سازيد، شايد رستگار شويد.»
يزيد بن معاويه عجلي از امام باقر (عليه السلام) نقل كرده كه حضرت درباره تفسير اين آيه فرمود: اي كساني كه ايمان آورده‌ايد، بر انجام واجبات صبر و استقامت داشته باشيد و در برابر آزار و اذيت دشمنان بردبار و صبور باشيد و با امام خودتان حضرت مهدي منتظر (عجل الله تعالي فرجه الشریف) در تماس و ارتباط باشيد.[10]
پينوشتها:
[1]. آل عمران ، آيات 18 ـ 19
[2]. اثبات الهدي ، ج 7 ، ص 294
[3]. آل عمران ، آيه 83
[4]. الف ) ينابيع الموده ، ص 421 - ب ) غايه المرام ، 727 - ج ) اثبات الهدي ، ج 7 ، ص 294
[5]. آل عمران ، آيه 140
[6]. بحار الانوار ، ج 51 ، ص 54
[7]. آل عمران ، آيه 141
[8]. الف) ينابيع الموده ، ص 448 - ب) اثبات الهدي ، ج 6 ص 390 - ج ) فرائد السمطين ، ج 2 ، ص 335
[9]. آل عمران ، آيه 200
[10]. الف) ينابع الموده ، ص 421 - ب) غايه المرام ، ص 727 - ج) تفسير برهان ، ج 1 ، ص 334
در این سوره دو آیه پیرامون بحث مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 8 و 39
«ليحق الحق و يبطل الباطل و لوكره المجرمون.» [1]
«تا حق تثبيت شود و باطل از ميان برود، هر چند مجرمان كراهت داشته باشند.»
جابر مى‌گويد:
شنيدم امام باقر (عليه السلام) درباره آيه شريفه «ليحق الحق و يبطل الباطل ...» مى‌فرمود: مراد اين است كه هنگام خروج، حضرت قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف)، حق آل محمد (عليهم السلام) را تثبيت كند و باطل را براندازد كه اشاره به بنى اميه است. [2]
«و قاتلوهم حتى لاتكون فتنة و يكون الدين كله لله.» [3]
«و با آنها پيكار كنيد تا فتنه (شرک و سلب آزادى) برچيده شود و دين (و پرستش) همه مخصوص خدا باشد.»
محمد بن مسلم گويد:
به امام باقر (عليه السلام) عرض كردم، تأويل آيه شريفه «و قاتلوهم ...» را بفرماييد. حضرت فرمود: هنوز تأويل اين آيه فرا نرسيده است، هنگامى كه قائم ما قيام كند، كساني كه در آن زمان بر روى زمين باشند، تأويل اين آيه را خواهند ديد و دين محمد (صلي الله عليه و آله) جهان را فرا خواهد گرفت و مشركى بر روى زمين باقى نخواهد ماند. [4]
پينوشتها:
[1]. انفال آيه 8
[2]. الف ) تفسير برهان ج 2 ص 68 - ب ) اثبات الهدي ج 7 ص 98
[3]. انفال آيه 39
[4]. الف ) ينابيع الموده ص 423 - ب ) مجموع البيان ج 4 ص 543 - ج ) تفسير صافي ج 2 ص 303 - د ) غايه المرام ص 731
در این سوره یک آيه پیرامون بحث مهدویت وجود دارد و آن آیه 19 این سوره است.
«لتركبن طبقا عن طبق» [1]
«همه شما دائما از حالي به حال ديگر منتقل مي‌شويد».
امام صادق (علیه السلام)، ذیل این آیه می‌فرمایند: براي قائم ما غيبت طولاني خواهد بود. اصحابی كه در حضور حضرت بودند، عرض كردند: به چه سبب غيبت آن بزرگوار طولاني خواهد شد؟ حضرت در پاسخ اصحاب خویش فرمودند: پيامبر فرمود: بايد اعمال و طريقه زشتي كه امت‌هاي گذشته در غياب پيامبرانشان مرتكب شدند، اين امت هم در غيبت حضرت قائم امام، فرد فرد انجام دهند. سپس اين آيه را تلاوت نمود: لتر كبن طبقا عن طبق.
مرحوم طبرسي از اميرالمومنين (علیه السلام) روايت كرده كه حضرت فرمود:
همان مكر و حيله‌اي كه امت‌هاي گذشته نسبت به خلفا و اوصيای پيامبران نمودند، اين امت نيز نسبت به من و فرزندانم مرتكب خواهند شد. [2]
اين كلام مبارک، اشاره به ظلم‌هايي است كه مردم بعد از پيامبراکرم (صلي الله عليه و آله) در حق اهل بیت آن حضرت، مرتكب شدند. اجتماع آنها در سقيفه بني ساعده و بر كناري امام اميرالمومنين (علیه السلام) از مقام خلافت و وصايت كه خلاف نص صريح قرآن و پيامبر است و برگزيدن ابوبكر به جاي حضرت اميرالمومنين علي (عليه السلام) و سپس حلال خدا را حرام و حرام او را حلال كردن و آتش زدن درب خانه اميرالمومنين (عليه السلام) كه منجر به ضرب و شتم [3] و سقط جنين «محسن» شد و ستم‌هايي كه زمامداران جور و ستم به خاندان عترت و طهارت كردند، همچون قتل و زندان و شكنجه و اسارت و ... ستمي كه به دوستداران و علاقمندان اهل بيت روا داشته‌اند را می‌توان گوشه‌ای از جنایات و ظلمهای روا داشته در حق اهل بیت (علیهم السلام) برشمرد.
به اميد روزي كه منجي عالم بشريت حضرت مهدي آل محمد (عجل الله تعالي فرجه) ظهور نمايند و با قدرت يد اللهي خود از آنان و از اعوان و انصار و يارانشان انتقام گیرند.
پينوشتها:
[1]. انشقاق ، آيه 19
[2]. تفسير برهان ، ج 4 ، ص 444
[3]. حضرت زهرا (سلام الله عليها)
در این سوره چهار آيه یرامون بحث مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 11-12-13- 10
«و كم قصمنا من قريه كانت ظالمة و انشأنا بعدها قومآ آخرين، فلما أحسوا بأسنا اذا هم منها يركضون، لاتركضوا و ارجعوا إلى ما أترفتم فيه و مساكنكم لعلكم تسئلون» [1]
«چه بسيار مناطق آبادى كه ستم در آن مى شد را ما در هم شكستيم و بعد از آنها قوم ديگرى روى كار آورديم. آنها هنگامى كه عذاب ما را احساس كردند نا گهان پا به فرار گذاشتند. فرار نكنيد، به زندگى پر ناز و نعمتتان و به مسكنهاى پر زرق و برقتان بازگرديد تا سائلان بيايند و از شما تقاضا كنند.»
امام باقر (عليه السلام) ذيل اين آيات می‌فرمایند:
زمانى كه حضرت قائم (عليه السلام)، ظهور كند، جمعى را مى‌فرستد تا بنى‌اميه را از شام به حضورش بياورند. بنى‌اميه چون اين خبر را مى‌شنوند به سوى روم فرار مى‌كنند. اهل روم، به آنها مى‌گويند ما نمى‌گذاريم داخل مملكت ما شويد، تا آن كه در دين ما وارد شده و نصرانى شويد؛ آنها صليب به گردن خودشان انداخته، وارد شوند، هنگامى كه اصحاب حضرت قائم (عليه السلام) وارد روم شوند، روميان از آنان امان و صلح مي‌طلبند، ايشان گويند: ما امان به شما نمى‌دهيم تا بنى اميه را تسليم نمائيد، رومیان هم، تمام افراد بني اميه را به اصحاب آن حضرت تحويل دهند، در آن وقت به آنها خطاب مى‌كند فرار نكنيد، به سوى شام برگرديد، بايد بازخواست شويد و از ايشان سؤال مي‌كنند،گنج ها را كجا پنهان كرده‌ايد و به چه علت حضرت سيد الشهداء (علیه السلام) و يارانش و ائمه و پيروان آنان را به قتل رسانديد؟ در آن هنگام با كمال حسرت و ندامت مى‌گويند: واى بر ما كه مردمى ظالم و ستمگر بوديم، اصحاب آن حضرت ايشان را با شمشير قهر خويش درو كرده و آنها را هلاک و نابود كنند. [2]
«و لقد كتبنا في الزبور من بعد الذكر ان الارض يورثها عبادي الصالحون» [3]
«ما در زبور بعد از ذكر (تورات) نوشتيم كه بندگان صالح من وارث (حكومت) زمين خواهند شد. از حضرت باقر و حضرت صادق (عليهما السلام) روايت شده است كه می‌فرمایند: بندگان صالح مذكور در اين آيه كه زمين را به ارث مى‌برند، قائم و اصحاب او هستند. [4]
پينوشتها:
[1]. انبياء، آيات 11 ـ 12 ـ 13
[2]. الف) تفسير صافي ج3 ص332 - ب) تفسير برهان ج 3 ص 53
[3]. انبياء آيه 105
[4]. الف) ينابيع الموده ص 425 - ب) غايه المرام ص
در این سوره يک آيه پیرامون مهدویت وجود دارد
«يعرف المجرمون بسيماهم فيؤخذ بالنواصي و الأقدام.»[1]
مجرمان با قيافه هايشان شناخته مى‌شوند و آنگاه آنها را با موهاى جلوي سر و پاهايشان مي‌گيرند (و به دوزخ مى‌افكنند).
شيخ مفيد (قدس سره) از معاوية بن عمار نقل مى‌كند كه امام صادق (عليه السلام) فرمود: اى معاوية، مردم اين آيه را چگونه تفسير مى‌كنند؟
عرض كردم: مى‌گويند: روز قيامت مردم را از سيما و چهره هايشان مى‌شناسند.
حضرت فرمود: دروغ مى‌گويند، آيا خداوندى كه مخلوقات را آفريده، نيازى بر اين دارد كه آنها را از سيمايشان بشناسد؟
عرض كردم: اى پسر رسول خدا پس معنى آيه چيست؟
حضرت فرمود: زمانى كه قائم ما (عجل الله تعالى فرجه الشريف) قيام كند! خداوند سيماى دشمنان ما را به ايشان مي‌شناسد، پس امر مى‌كند به آن حضرت كه آنها را گرفته با شمشير سرشان را از تن جدا كند.[2]
پی‌نوشتها:
[1]. رحمن آيه 41
[2]. الف ) تفسير برهان ج 4 ص 268 - ب) سلیمان حنفی قندوزی، ينابيع الموده ص 429 ـ به اختصار .
در این سوره هفت آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که در ادامه آنها را بیان می‌نماییم.
«و نادي أصحاب الاعراف يعرفونهم بسيماهم قالوا ما أغني عنكم جمعكم و ما كنتم تستكبرون» [1]
«و اصحاب اعراف، مرداني (از دوزخيان را) كه از سيمايشان آنها را مي‌شناسند، صدا مي‌زنند و مي‌گويند: ديديد كه گردآوري شما (از مال و ثروت و زن و فرزند) و تكبرهاي شما به حالتان سودي ندارد؟»
حضرت مهدي (عجل الله تعالي فرجه ) و آباء طاهرينش، اصحاب اعراف هستند، امام صادق (عليه السلام) فرمود: ابن كوا آمد خدمت حضرت اميرالمومنين (صلوات الله عليه) و از حضرت تفسير اين آيه «و نادي اصحاب الاعراف...» را پرسيد. حضرت فرمود: اعراف ماييم و ما انصار و ياري كننده خودمان را به سيما و صورتشان مي‌شناسيم و ماييم اعرافي كه خداي سبحان شناخته نمي‌شود، مگر از مسير معرفت ما و ماييم اعراف. خدا روز قيامت ما را بر صراط قرار مي‌دهد و داخل دوزخ نمي‌شود، مگر آن كه ما را انكار كند و ما منكر او باشيم، خداي تعالي اگر مي‌خواست، خودش را به مردم مي‌شناساند، ليكن ما را باب شناسايي خود و راه و روش آن و جهتي كه از آن سو به او مي‌رسند قرار داد، پس كسي كه از ولايت، سرپيچي كند و يا غير ما را بر ما برتري دهد!، آنها از صراط بر كنارند ... . [2]
«هل ينظرون إلأ تاويله يوم يأتى تأويلة.» [3]
«آيا آنها انتظار دارند سرانجام تهديدهاى الهى را مشاهده كنند؟ روزى خواهد آمد كه اين امور انجام گيرد.»
روز تأويل آيات خواهد آمد و آن روز روز قيام قائم آل محمد (عجل الله تعالي فرجه ) مى‌باشد. [4]
«قال موسى بقوم! استعينوا بالله و اصبروا إن الارض لله يورثها من يشاء من عباده و العاقبة للمتقين.» [5]
«موسى به قوم خود گفت: از خدايارى جوئيد و استقامت پيشه كنيد، كه زمين از آن خدا است و آن را به هر كس بخواهد (و شايسته بداند) واگذار مى‌كند و سرانجام (نيک) براي برهيزگاران است.»
امام باقر (عليه السلام ) فرمودند: در كتاب على (عليه السلام ) چنين يافتيم كه پس از ذكر آيه «ان الارض لله يورثها...»، حضرت فرمودند: من و اهل بيتم، كسانى هستيم كه خداوند زمين را به ما منتقل ساخته و مائيم پرهيزگاران.» [6]
آرى وارثان حقيقى زمين و حاكمان بر آن، اينها هستند و آخرين جانشين آنها، حضرت مهدى (عجل الله تعالي فرجه الشریف) مى‌باشد.
«الذين يتبعون الرسول النبي الأمي- الى قوله- و ابتغوا النور الذي انزل معه اولئک هم المفلحون.» [7]
«آنها كه از فرستاده (خدا) پيامبر امى- تا- و از نورى كه با او نازل شده پيروى كردند آنان رستگارانند.»
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: «نور» در اين آيه، على و امامان (عليهم السلام ) مى‌باشند. [8]
كسانى كه از اينها پيروى كنند و از دشمنانشان دورى جويند «هم المفلحون»، آنان رستگارند و در ظهور قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف) به آنان بشارت نجات و رهايى داده خواهد شد. [9]
«و من قوم موسى أمة يهدون بالحق و به يعدلون.» [10]
«و از قوم موسى، گروهى راهنمايان به سوى حق مى‌باشند و حاكم به حق و عدالتند.»
عياشى از امام صادق (عليه السلام) روايت كرده كه فرمود: «هم اهل الاسلام» و مفضل از آن حضرت روايت كرده درباره اين آيه شريفه «و من قوم موسى امة... » آنها بيست و پنج نفر هستند كه جزء اصحاب قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف) هستند كه از پشت كوفه و در نسخه ديگر از پشت كعبه خارج مى‌شوند. [11]
حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) پيرامون «و به يعدلون»، فرمودند: بعضى از انبيا و سلف أمت‌هاى آنها در ركاب حضرت بقية الله حاضر خواهند شد و از اصحاب او خواهند بود. [12]
و نيز اميرالمؤمنين (عليه السلام) (در مورد آيه مذكور) فرمودند: آنها من و دوستانم و پيروانم مى‌باشيم.[13]
«و أوحينا الى موسى اذ استسقاه قومه أن اضرب بعصاک الحجر فانبجست منه اثنتا عشرة عينأ.»[14]
«به موسى وحى فرستاديم كه عصاى خود را بر سنگ بزن ناگهان دوازده چشمه از آن بيرون جهيد».
ابى حمزه ثمالى مى‌گويد: از امام صادق (عليه السلام) شنيدم که مى‌فرمود: الواح موسى نزد ماست، عصای موسى نزد ماست و ما وارثان پيغمبران مى‌باشيم و اين آيه در شأن ما نازل گرديده است. [15]
امام باقر (عليه السلام)، نیز درباره آيه شريفه «و أوحينا الى موسى» تا آخر مى‌فرمايد: بدرستى كه ظهور و قيام قائم (عجل الله تعالي فرجه الشریف) در مكه خواهد بود و بعد از آن به سوى كوفه حركت مى‌كند، منادى ندا مى‌دهد (اى ياران امام زمان) كسى از شما با خود (طعام و شرابى) غذا و آبى حمل نكند، حضرت مهدى (عليه السلام )، حجر موسى بن عمران اعلا را با خود دارد و در هر منزلى كه وارد مى‌شوند (نياز به غذا و آب ندارد) از آن سنگ آبى روان خواهد شد، هر كس گرسنه و تشنه باشد از آن مى‌خورد و همه سير خواهند شد و اين حالت در تمام منزلگاه‌هاى بين راه ادامه دارد تا از پشت كوفه وارد نجف شوند. [16]
«يسئلون! عن الساعه ايان مرسيها، قل إنما علمها عند ربي لا يجليها لوقتها الا هو ثقلت فى السموات و الارض لا تأتيكم الا بغتة.» [17]
«درباره قيامت از تو سؤال مى‌كنند كه وقوع آن در چه زمانى است؟ و بگو علمش نزد پروردگار من است و هيچكس جز او (نمى‌تواند) وقت آن را آشكار سازد، (اما قيام قيامت) حتي در آسمان‌ها و زمين، سنگين (و بسيار پراهميت) است و جز به طور ناگهانى به سراغ شما نمى‌آيد.»
زراره بن اعين مى‌گويد: از امام باقر (عليه السلام) درباره ساعت در اين آيه سؤال كردم، حضرت فرمود: اين ساعت (ظهور) قائم است كه ناگهان قيام خواهد كرد. [18]
پينوشتها:
[1]. اعراف آيه 48
[2]. الف) قندوزی حنفی، ينابيع الموده ، ص 102 باب 29 - ب) تفسير فرات ابن ابراهيم كوفي ص 143
[3]. اعراف آيه 53
[4]. الف ) تفسير برهان ج 2 ص 23 - ب) غايه المرام ص 730
[5]. اعراف آيه 128
[6]. الف) تفسير نمونه ج 6 ص 312 - ب ) تفسير برهان ج 2 ص 27 - ج ) غايه المرام ص 72
[7]. اعراف آيه 157
[8]. تفسير صافي ج 2 ص 243
[9]. غايه المرام ص 730
[10]. اعراف آيه 159
[11]. الف) تفسير برهان ج 2 ص 42 - ب) غايه المرام ص 730
[12]. تفسير اطيب البيان ج 6
[13]. الف) ينابيع الموده ص 109 - ب) تفسير صافي ج 2 ص 244
[14]. سوره اعراف ، آيه 160
[15]. تفسير برهان ج 2 ص 41
[16]. تفسير اطيب البيان ج 6 ص 6
[17]. اعراف آيه 187
[18]. ينابيع الموده ص 428
در قرآن کریم، آیات متعددی پیرامون مهدویت و امام زمان، وجود دارد. به عنوان مثال، در سوره جاثیه، يک آيه پیرامون مهدویت وجود دارد و آن آیه اول این سوره است که می‌فرماید: «و السماء ذات البروج» [1]
سوگند به آسمان كه داراي برجهاي بسيار است.
اصبغ بن نباته مي‌گويد:
از ابن عباس شنيدم كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، فرمود:
منم آسمان و برجهاي آن، امامان از اهل بيت و عترت من ميباشند كه اول ايشان علي است و آخر ايشان مهدي است و آنها دوازده نفرند. [2]
پي‌نوشت:
[1] سوره بروج، آيه 1
[2] الف ) قندوزی حنفی، ينابيع الموده، ص 430 - ب ) غاية المرام، ص 756
در قرآن آیات متعدی پیرامون مهدویت وجود دارد به عنوان مثال، در سوره جاثیه، دو آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 14ـ 29
الف: «قل للذين آمنوا يغفروا للذين لايرجون أيام الله، ليجزى قوما بما كانوا يكسبون» [1]
به مؤمنان بگو: كسانى را كه اميد به ايام الله (روز رستاخيز) ندارند مورد عفو قرار دهد تا خداوند در آن روز هر قومى را به اعمالی كه انجام مى‌دادند، جزا دهد.
نقل شده که روزى حضرت سجاد (عليه السلام) خواست يكى از غلامان خود را به جهت خطایی که مرتکب شده بود، تأديب كند، آن غلام آيه فوق را تلاوت نمود. لذا حضرت از او درگذشت، غلام گريه كرد، حضرت به او فرمود: چرا گريه مى كنى؟ غلام عرض كرد: اى مولاى من معلوم مى شود من از كسانى هستم كه به روزهاى خدا- ايام الله- اميدوارى ندارم. حضرت فرمود: تو اميد دارى؟ غلام، عرض كرد: بلى اى مولاى من. حضرت فرمود: تو در راه رضاى خدا آزادى، من دوست ندارم مالک! بنده اى باشم كهبه ايام الهى اميدوار است. برو كنار قبر رسول خدا (صلي الله عليه و آله) دعا كن و بگو، پروردگارا على بن الحسين (عليه السلام ) را بيامرز. [2]
و نيز از حضرت صادق (عليه السلام)، روايت شده كه پيرامون ايام الله فرمود: اميدوارى در آيه مذكور سه روز است:
ا- روز قيام قائم، مهدى (عليه السلام)
2- روز رجعت.
3- روز قيامت. [3]
ب: «هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق» ]4]
اين كتاب ماست كه به حق با شما سخن مى‌گويد.
ابى‌بصير مى‌گويد: به امام صادق (عليه السلام)، عرض كردم: منظور كلام خدا از «هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق»، چيست؟
حضرت فرمود: كتاب كه سخن نمى‌گويد، بلكه محمد و اهل بيت او- (اول آنها على اميرالمؤمنين و آخرينشان قائم(عليه السلام))- آنهايند كه ناطقون به كتاب مى‌باشند. [5]
اولين سخن قائم آل محمد (عجل الله تعالي فرجه)، هنگام ظهور كنار كعبه، «أنا بقية الله» است. سپس اين آيه را «بقية الله خير لكم إن كنتم مؤمنين» [6] تلاوت مى‌كند. [7]
پي‌نوشت:
[1]. جاثيه آيه 14
[2]. تفسير جامع ج 6 ص 302
[3]. قندوزی حنفی، ينابيع الموده ص 428
[4]. جاثيه آيه 29
[5]. مجلسی، بحار الانوار ج 23 ص 197
[6]. سوره هود آيه 86
[7]. المهدي الوعود عند علماء اهل السنه ص 131
در قرآن کریم آیات متعددی پیرامون امام زمان وجود دارد به عنوان مثال، در سوره احزاب دو آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 6 و 33
الف: «وأولوا الأرحام بعضهم أولى ببعض في كتاب الله» [1]
و خويشاوندان نسبت به يكديگر در آنچه خدا مقرر داشته اولى هستند.
ابن بابويه از حضرت امام حسين (عليه السلام) روايت كرده، كه حضرت در باره تأويل آيه «و أولوا الأرحام بعضهم اولى ببعض في كتاب الله»، از پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله)، سئوال نمود. پيامبر خدا فرمود:
به خدا سوگند، پروردگار غير از شما را از اين آيه قصد نكرده شما «اولوا الأرحام» مى‌باشيد وقتى من وفات نمودم، پدرت على به من اولى و احق است. پدرت كه وفات نمود، برادرت حسن اولى است و تو بعد از برادرت حسن، اولى هستى. گفتم: اى رسول خدا، بعد از من چه كسى اولى و احق به ولايت و وصايت است؟
پیامبر اکرم، فرمود: فرزندت، على زين العابدين (عليه السلام) و يک به يک را اسم برد تا حضرت حجت (عليه السلام)، سپس فرمود:
اين نه نفر از فرزندان تو و از صلب تو هستند، نهمين آنها غيبت اختيار مى‌كند و از نظر مردم پنهان مى‌شود، خداوند به تمام ايشان علم و دانش و فهم عطا فرموده، طينت آنها از طينت من است، هر كس آنها را دوست بدارد، مشمول شفاعت من خواهد بود. [2]
ب: «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيراً» [3]
خداوند چنين مى‌خواهد كه پليدى و گناه را از شما دور كند و كاملأ شما را پاک سازد. اميرالمؤمنين (عليه السلام) فرمود:
روزى با حسنين (عليهما السلام) و فاطمه (سلام الله عليها) به حضور پيامبراكرم در حجره ام سلمه، شرفياب شديم، جبرئيل آيه «انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا» رانازل نمود، آن حضرت فرمود:
«يا على اين آيه در شأن تو و فاطمه و حسنين و امامان گرامى از فرزندان حسين (عليه السلام) نازل شده، گفتم اى رسول خدا، ائمه بعد از شما چند نفرند؟
فرمود: دوازده نفرند، اول آنها تو هستى بعد از تو حسن و حسين و على بن الحسين زين العابدين و يک به يک اسامي ايشان را تا حضرت حجت، بيان نمود و فرمود اسامى تمام شما بر پايه عرش نوشته شده است. در شب معراج پروردگار من فرمود: اينها نام اوصياء و امامان بعد از تو مى‌باشند، همه ايشان پاک و پاكيزه و معصوم هستند و دشمنان آنها ملعونند. [4]
مهدى قائم (عليه السلام) از اهل بيت است.
پيامبر (صلي الله عليه و آله)، فرمود: اگر از دنيا تنها يک روز باقى مانده باشد، خداوند مردى را از اهل بيت من بر مى‌انگيزد تا زمين را از عدل و داد پر نمايد، چنان كه از جور و ستم پر شده باشد.[5]
همچنین اميرالمؤمنين (عليه السلام) می‌فرماید: مهدى از ما اهل بيت است ،خدا او را (براى قيام) در يک شب، آماده مى كند. [6]
پي‌نوشت:
[1]. احزاب، آيه 6
[2]. الف، تفسير جامع، ج 5، ص 329 – ب، تفسير برهان، ج 3، ص 29
[3]. احزاب، آيه 23
[4]. تفسير برهان، ج 3، ص31
[5]. قندوزی حنفی، ينابيع الموده ص 432
[6]. قندوزی حنفی، ينابيع الموده، ص 334
یکی از آیاتی که دلالت بر وجود امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌نماید، آیه نذیر است.
خداوند متعال در قرآن کریم مي‌فرمايد: «و ان من امّة الّا خلا فيها نذير» [1]؛ و هر امتي در گذشته انذاركننده‌اي داشته است.
از آيه فوق به خوبي استفاده مي‌شود كه در هر زماني بايد در ميان مردم حجت خدا و هادي علي الاطلاقی موجود باشد.
امام باقر (عليه السلام) می‌فرمایند: «اي گروه شيعه خداوند تبارک و تعالي مي‌فرمايد: و ان من امّة الّا خلا فيها نذير. عرض شد: اي اباجعفر، مگر نذير برای اين امت محمد نيست؟ حضرت فرمود: ... صدقت فهل كان نذير و هو حي من البعثة في اقطار الارض ... [2] … آري راست مي‌گويي، آيا محمد در زمان حياتش، انذاركننده از زمان بعثت براي همه مناطق نبود؟
در تفسير علي بن ابراهيم قمی نیز در ذيل آيه فوق چنین مي‌خوانيم: «.. لكل زمان امام ...» [3] و براي هر زماني امامي است ...
و روشن است که مصداق آیه فوق در عصر حاضر، کسی نیست جز یگانه منجی عالم بشریت، حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) که انذار کننده امت آخر الزمان خواهد بود.
پينوشتها:
[1] .سوره فاطر، آيه24.
[2] .كافي ،ج1 ،ص249.
[3] .تفسير علي بن ابراهيم قمي، ج2 ، ص209.
منبع: موعود شناسي و پاسخ به شبهات، علي اصغر رضواني، انتشارات مسجد مقدس جمكران
