مقالات
مهدویت در سوره بروج
در قرآن کریم، آیات متعددی پیرامون مهدویت و امام زمان، وجود دارد. به عنوان مثال، در سوره جاثیه، يک آيه پیرامون مهدویت وجود دارد و آن آیه اول این سوره است که میفرماید: «و السماء ذات البروج» [1]
سوگند به آسمان كه داراي برجهاي بسيار است.
اصبغ بن نباته ميگويد:
از ابن عباس شنيدم كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، فرمود:
منم آسمان و برجهاي آن، امامان از اهل بيت و عترت من ميباشند كه اول ايشان علي است و آخر ايشان مهدي است و آنها دوازده نفرند. [2]
پينوشت:
[1] سوره بروج، آيه 1
[2] الف ) قندوزی حنفی، ينابيع الموده، ص 430 - ب ) غاية المرام، ص 756
مهدویت در سوره جاثیه
در قرآن آیات متعدی پیرامون مهدویت وجود دارد به عنوان مثال، در سوره جاثیه، دو آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 14ـ 29
الف: «قل للذين آمنوا يغفروا للذين لايرجون أيام الله، ليجزى قوما بما كانوا يكسبون» [1]
به مؤمنان بگو: كسانى را كه اميد به ايام الله (روز رستاخيز) ندارند مورد عفو قرار دهد تا خداوند در آن روز هر قومى را به اعمالی كه انجام مىدادند، جزا دهد.
نقل شده که روزى حضرت سجاد (عليه السلام) خواست يكى از غلامان خود را به جهت خطایی که مرتکب شده بود، تأديب كند، آن غلام آيه فوق را تلاوت نمود. لذا حضرت از او درگذشت، غلام گريه كرد، حضرت به او فرمود: چرا گريه مى كنى؟ غلام عرض كرد: اى مولاى من معلوم مى شود من از كسانى هستم كه به روزهاى خدا- ايام الله- اميدوارى ندارم. حضرت فرمود: تو اميد دارى؟ غلام، عرض كرد: بلى اى مولاى من. حضرت فرمود: تو در راه رضاى خدا آزادى، من دوست ندارم مالک! بنده اى باشم كهبه ايام الهى اميدوار است. برو كنار قبر رسول خدا (صلي الله عليه و آله) دعا كن و بگو، پروردگارا على بن الحسين (عليه السلام ) را بيامرز. [2]
و نيز از حضرت صادق (عليه السلام)، روايت شده كه پيرامون ايام الله فرمود: اميدوارى در آيه مذكور سه روز است:
ا- روز قيام قائم، مهدى (عليه السلام)
2- روز رجعت.
3- روز قيامت. [3]
ب: «هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق» ]4]
اين كتاب ماست كه به حق با شما سخن مىگويد.
ابىبصير مىگويد: به امام صادق (عليه السلام)، عرض كردم: منظور كلام خدا از «هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق»، چيست؟
حضرت فرمود: كتاب كه سخن نمىگويد، بلكه محمد و اهل بيت او- (اول آنها على اميرالمؤمنين و آخرينشان قائم(عليه السلام))- آنهايند كه ناطقون به كتاب مىباشند. [5]
اولين سخن قائم آل محمد (عجل الله تعالي فرجه)، هنگام ظهور كنار كعبه، «أنا بقية الله» است. سپس اين آيه را «بقية الله خير لكم إن كنتم مؤمنين» [6] تلاوت مىكند. [7]
پينوشت:
[1]. جاثيه آيه 14
[2]. تفسير جامع ج 6 ص 302
[3]. قندوزی حنفی، ينابيع الموده ص 428
[4]. جاثيه آيه 29
[5]. مجلسی، بحار الانوار ج 23 ص 197
[6]. سوره هود آيه 86
[7]. المهدي الوعود عند علماء اهل السنه ص 131
مهدویت در سوره اسراء
در قر آن کریم، آیات متعددی پیرامون مهدویت وجود دارد، به عنوان مثال، در سوره اسراء، پنج آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 5- 6-13-33- 81
الف: «فاذا جاء وعد أولاهما بعثنا عليكم عبادا لنا أولي بأس شديد فجاسوا خلال الديار و كان وعدأ مفعولأ ثم رددنا لكم الكره عليهم و أمددنا كم بأموال و بنين و جعلناكم أكثر نفيرأ.» [1]
هنگامى كه نخستين وعده فرا رسد، مردانى پيكارجو را بر شما مىفرستيم، خانهها را جستجو مىكنند و اين وعدهاى است قطعى. سپس شما را بر آنها چيره مىكنيم و اموال و فرزندانتان را افزون خواهيم كرد و نفرات شما را بيشتر (از دشمن) قرار مىدهيم.
امام صادق (عليه السلام) در تفسير اين دو آيه شريفه مىفرمايد:
چون زمان خونخواهى امام حسين (عليه السلام) فرا رسد، خداوند مردمى را پيش از ظهور قائم آل محمد (عجل الله تعالي فرجه)، برانگيزد كه هر جا دشمنان و ظالمين آل محمد (صلي الله عليه و آله) را بيابند، بسوزانند و اين كارى است كه قبل از قيام قائم (عجل الله تعالي فرجه) شدنى است، آنگاه حضرت امام حسين (عليه السلام) با هفتاد نفر از ياران جانبازش كه در كربلا شهيد شدند، رجعت نمايند و در حالى كه لباس سفيد پوشيدهاند، به مردم اعلان كنند، كه امام حسين (عليه السلام) با يارانش قيام نموده تا اهل ايمان ترديد ننمايد و بدانند كه او دجال و شيطان نيست، بلكه او امامى است كه در دسترس مردم است و چون يقين كردند او امام حسين (عليه السلام) مىباشد، ترديد نخواهند كرد. سپس از جانب امام حسين (عليه السلام)، امام زمان (عجل الله تعالي فرجه) به همه مردم معرفى مىگردد و أهل ايمان نيز آن حضرت را تصديق مىكنند، چون امام زمان (عجل الله تعالي فرجه) از دنیا برود، حضرت امام حسين (عليه السلام) او را غسل كرده و كفن و حنوط كرده، دفن مىكنند.
در خبر است كه امام حسين (عليه السلام ) چندان حكومت مىكند كه ابروانش جلو چشم مباركش را مىگيرد.[2]
حمران بن اعين از حضرت امام محمد باقر (عليه السلام) روايت مىكند كه اين آيه را مىخواند «و بعثنا عليكم عبادأ لنا أولي بأس شديد» و مىفرمود: اين بندگان خدا، قائم ما و ياران او هستند كه سخت نيرومند مىباشند. [3]
ب: «و كل انسان آلزمناه طائرة في عنقه» [4]
أعمال هر انسانى را به گردنش قرار دادهايم.
امام هشتم حضرت رضا (عليه السلام) مىفرمايد: خداوند عزوجل فرمود (يعنى) ولايت امام را برگردن هر انسان انداختهايم. [5]
ج: «و من قتل مظلومأ فقد جعلنا لوليه سلطانأ فلا يسرف في القتل إنه كان منصورأ» [6]
و آن كس كه مظلوم كشته شده براى وليش سلطه (حق قصاص) قرار داديم، اما در قتل اسراف نكند، چرا كه او مورد حمايت است.
اين آيه قرآن درباره امام حسين (عليه السلام) و حضرت مهدى (عليه السلام) نازل شده است.
جابر جعفى و سلام بن مستنير هر دو از حضرت باقر (عليه السلام) روايت كردهاند كه درباره اين آيه، حضرت باقر (عليه السلام) فرمود:
همانا حسين (عليه السلام) مظلوم كشته شد و ماييم ولى او و قائم از ماست كه (از كشنده او انتقام مىگيرد) خون شريف حسين (عليه السلام) را طلب مىكند و هر كه بر قتل حضرت امام حسين (عليه السلام) راضى بود، او را به سزاى عملش مىرساند، تا آخر حديث. [7]
ج: «و قل جاء الحق و زهق الباطل إن الباطل كان زهوقا» [8]
بگو حق فرا رسيد و باطل نابود شد و (اصولا) باطل نابود شدنى است.
حكيمه خاتون فرمود: اين آيه را روى بازوى مهدى (عليه السلام) ديدم كه نوشته شده است. [9]
امام باقر (عليه السلام) در تفسير اين آيه شريفه فرمودند: زمانى كه امام قائم (عليه السلام) قيام نمايد، دوران دولت باطل سپرى خواهد شد.[10]
پينوشت:
[1]. اسراء آيات 5 ـ 6
[2]. بحار الانوار ج 51 ص 56
[3]. بحار الانوار ج 51 ص57
[4]. اسراء آيه 13
[5]. الف) ينابيع الموده ص455 - ب) تفسير برهان ج ص 2 ص 411
[6]. اسراء آيه 33
[7]. الف ) ينابيع الموده ص 425 - ب) تفسير برهان ج 2 ص 21
[8]. اسراء آيه 81
[9]. الصراط المستقيم ج 2 ص 21
[10]. غايه المرام ص 741
مهدویت در سوره احزاب
در قرآن کریم آیات متعددی پیرامون امام زمان وجود دارد به عنوان مثال، در سوره احزاب دو آيه پیرامون مهدویت وجود دارد که عبارتند از آيات 6 و 33
الف: «وأولوا الأرحام بعضهم أولى ببعض في كتاب الله» [1]
و خويشاوندان نسبت به يكديگر در آنچه خدا مقرر داشته اولى هستند.
ابن بابويه از حضرت امام حسين (عليه السلام) روايت كرده، كه حضرت در باره تأويل آيه «و أولوا الأرحام بعضهم اولى ببعض في كتاب الله»، از پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله)، سئوال نمود. پيامبر خدا فرمود:
به خدا سوگند، پروردگار غير از شما را از اين آيه قصد نكرده شما «اولوا الأرحام» مىباشيد وقتى من وفات نمودم، پدرت على به من اولى و احق است. پدرت كه وفات نمود، برادرت حسن اولى است و تو بعد از برادرت حسن، اولى هستى. گفتم: اى رسول خدا، بعد از من چه كسى اولى و احق به ولايت و وصايت است؟
پیامبر اکرم، فرمود: فرزندت، على زين العابدين (عليه السلام) و يک به يک را اسم برد تا حضرت حجت (عليه السلام)، سپس فرمود:
اين نه نفر از فرزندان تو و از صلب تو هستند، نهمين آنها غيبت اختيار مىكند و از نظر مردم پنهان مىشود، خداوند به تمام ايشان علم و دانش و فهم عطا فرموده، طينت آنها از طينت من است، هر كس آنها را دوست بدارد، مشمول شفاعت من خواهد بود. [2]
ب: «إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيراً» [3]
خداوند چنين مىخواهد كه پليدى و گناه را از شما دور كند و كاملأ شما را پاک سازد. اميرالمؤمنين (عليه السلام) فرمود:
روزى با حسنين (عليهما السلام) و فاطمه (سلام الله عليها) به حضور پيامبراكرم در حجره ام سلمه، شرفياب شديم، جبرئيل آيه «انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا» رانازل نمود، آن حضرت فرمود:
«يا على اين آيه در شأن تو و فاطمه و حسنين و امامان گرامى از فرزندان حسين (عليه السلام) نازل شده، گفتم اى رسول خدا، ائمه بعد از شما چند نفرند؟
فرمود: دوازده نفرند، اول آنها تو هستى بعد از تو حسن و حسين و على بن الحسين زين العابدين و يک به يک اسامي ايشان را تا حضرت حجت، بيان نمود و فرمود اسامى تمام شما بر پايه عرش نوشته شده است. در شب معراج پروردگار من فرمود: اينها نام اوصياء و امامان بعد از تو مىباشند، همه ايشان پاک و پاكيزه و معصوم هستند و دشمنان آنها ملعونند. [4]
مهدى قائم (عليه السلام) از اهل بيت است.
پيامبر (صلي الله عليه و آله)، فرمود: اگر از دنيا تنها يک روز باقى مانده باشد، خداوند مردى را از اهل بيت من بر مىانگيزد تا زمين را از عدل و داد پر نمايد، چنان كه از جور و ستم پر شده باشد.[5]
همچنین اميرالمؤمنين (عليه السلام) میفرماید: مهدى از ما اهل بيت است ،خدا او را (براى قيام) در يک شب، آماده مى كند. [6]
پينوشت:
[1]. احزاب، آيه 6
[2]. الف، تفسير جامع، ج 5، ص 329 – ب، تفسير برهان، ج 3، ص 29
[3]. احزاب، آيه 23
[4]. تفسير برهان، ج 3، ص31
[5]. قندوزی حنفی، ينابيع الموده ص 432
[6]. قندوزی حنفی، ينابيع الموده، ص 334